
Niedawne badanie rzuca światło na niepokojący wzrost liczby ran ciętych u jeży europejskich w Niemczech, podkreślając wpływ działalności człowieka na ten i tak już wymarły gatunek. W badaniu prowadzonym przez dr Anne Berger z Instytutu Badań nad Zoologią i Dziką Przyrodą im. Leibniza zebrano dane dotyczące jeży z ranami ciętymi na przestrzeni 16 miesięcy z różnych ośrodków opieki w całych Niemczech. Odkrycia ujawniają poważne zagrożenie dla populacji jeży, głównie ze strony sprzętu do pielęgnacji ogrodów, zwłaszcza kosiarek automatycznych.
Doktor Berger i jej zespół zebrali informacje od znacznej liczby jeży z ranami ciętymi, zgłoszonych przez liczne ośrodki opieki. Z badania opublikowanego w czasopiśmie Animals wynika, że większość tych jeży odnaleziono ponad pół dnia po urazie, a prawie połowa nie przeżyła ze względu na ciężkość odniesionych ran. Doktor Berger podkreślił powagę tych obrażeń, stwierdzając: „Obrażenia skaleczone spowodowane sprzętem do pielęgnacji ogrodu stanowią dodatkowe śmiertelne zagrożenie dla tego wymierającego, chronionego gatunku dzikiej przyrody”.
Dane zebrane w tym badaniu mają kluczowe znaczenie dla zrozumienia zakresu i cech tych urazów. Badanie wykazało, że urazy skaleczone stają się coraz częstsze, a ich liczba zauważalnie wzrasta z roku na rok. Większość obrażeń wystąpiła w okresach aktywności jeży późną wiosną i wczesnym latem, co zbiegło się ze wzmożoną aktywnością człowieka w ogrodach. Chociaż dane sugerują większą liczbę urazów w weekendy i wtorki, różnice te nie były istotne statystycznie.
Istotną przyczyną tych obrażeń okazały się kosiarki zautomatyzowane. W przeciwieństwie do innych narzędzi ogrodniczych, urządzenia te mogą pracować o każdej porze, także w nocy i w weekendy, kiedy jeże są najbardziej aktywne. Badanie wskazuje, że wiele jeży doznaje poważnych obrażeń od tych maszyn, co prowadzi do długotrwałego bólu i cierpienia. Kwestia ta wymaga natychmiastowych rozwiązań technicznych lub politycznych, takich jak zakaz nocnego używania kosiarek automatycznych.
Dr Berger zauważył wysoką śmiertelność wśród rannych jeży, przy czym znaczna ich liczba została uśpiona, a wiele z nich umierało w trakcie leczenia. „Duża liczba jeży rannych w wyniku skaleczeń stanowi ogromne obciążenie dla ośrodków opieki i wymaga ponadprzeciętnej opieki i leczenia” – stwierdził dr Berger. Większość rannych jeży to osobniki dorosłe, a w badaniu odnotowano również przypadki niesamodzielnych piskląt rannych w wyniku zniszczenia ich gniazd.
Badania podkreślają potrzebę podjęcia pilnych działań w celu ochrony jeży przed sprzętem do pielęgnacji ogrodu. Odkrycia podkreślają znaczenie wdrożenia środków zapobiegających takim urazom i zwiększających szanse na przeżycie tego wymierającego gatunku. Doktor Berger podsumował: „Istnieje poważny problem w zakresie dobrostanu zwierząt i należy natychmiast wdrożyć rozwiązania alternatywne, które nie powodują takiego cierpienia”.
Badanie przeprowadzone przez dr Berger i jej zespół dostarcza cennych informacji na temat występowania i charakterystyki ran ciętych u jeży, tworząc podstawę dla przyszłych działań ochronnych. Kompleksowe dane zebrane w tym badaniu pomogą w opracowaniu strategii łagodzących wpływ działalności człowieka na populacje jeży i zapewniających ich przetrwanie.
Odniesienie do czasopisma
Berger, Anna. „Występowanie i charakterystyka urazów ciętych u jeży w Niemczech: zbiór indywidualnych przypadków”. Zwierzęta, 2024, 14, 57. DOI: https://doi.org/10.3390/ani14010057
O autorze

Doktor Anne Berger jest ekologiem behawioralnym w Instytucie Leibniza ds. Badań nad Ogrodami Zoologicznymi i Dziką Przyrodą (IZW) w Berlinie. Jej przygoda akademicka rozpoczęła się jako opiekunka zwierząt w ogrodach zoologicznych w Berlinie (1987–1988), a następnie rozpoczęła studia z biologii na Uniwersytecie Humboldta. Ukończyła doktorat (1999) z ekologii behawioralnej ze specjalizacją w badaniach chronobiologicznych koni Przewalskiego i jeleni szlachetnych. Od 2000 r. pracowała jako pracownik naukowy w IZW, a w latach 2008–2010 pracowała jako gościnny naukowiec w szwedzkim SLU w Umeå. Jej badania obejmują ekologię behawioralną, chronobiologię, dziką przyrodę miejską, dobrostan zwierząt i wykrywanie stresu. Współredagowała także numer specjalny poświęcony stosowanej ochronie jeży.